สนุก สนาน ทุ่งแสงตะวัน ของกินเล่นจากธรรมชาติ 'ซิซาหน้าฝน'

สดจากเยาวชน
สุตาภัทร หมั่นดี

ธรรมชาติ ก่อเกิดสิ่งมีชีวิต ป่าไม้ ต้น น้ำลำธาร เป็นแหล่งอาหารอันอุดมสมบูรณ์ของทั้งมนุษย์และสัตว์น้อยใหญ่ที่ต่างพึ่งพาหาอยู่หากินกับป่า หลายสิ่งหลายอย่างที่ล้วนได้จากธรรมชาติจึงเปรียบเสมือนของขวัญล้ำค่า

ช่วงนี้เริ่มเข้าฤดูกาลของซิซา เด็กๆ บ้านเขาเหล็ก ต.เขาโจด อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจน บุรี จึงคึกคักกันเป็นพิเศษ ตื่นแต่เช้า เก็บ "ซิซา" ของกินเล่นแสนอร่อยในฤดูฝนชุ่มฉ่ำของเด็กๆ ที่นี่



ซิซา เป็นภาษากะเหรี่ยง รู้จักกันในชื่อ "ลูกก่อ" หรือ "เกาลัด" เป็นพรรณไม้ชนิดหนึ่ง ประเภทไม้เนื้อแข็ง เป็นไม้ยืนต้น พบทั่วไปบนภูเขาทางภาคเหนือ และพบเป็น กลุ่มๆ ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคใต้ ผลอร่อยรับประทานได้ บางชนิดเป็นอาหารของสัตว์ เช่น หมูป่า 

"ก่อ" มีหลายชนิดพันธุ์ พบแตกต่างกันตามสภาพภูมิประเทศ ก่อ หรือซิซาที่เด็กๆ ไปเก็บ เป็นชนิด "ก่อหนาม" ออกดอกเป็นช่อสีเหลืองอ่อน ผลรูปร่างกลม ห่อหุ้มอีกทีด้วยเปลือกสีเขียวที่เต็มไปด้วยหนามแหลมเล็กๆ โดยรอบ เมื่อแก่จัดจะปริแยกออก ในขณะเดียวกันก็จะหลุดออกจากขั้วผลร่วงลงกระทบพื้น ภายในเปลือกสีเขียวหนามแหลมมีซิซาประมาณ 1-3 เมล็ด


ช่วงฤดูฝนจะเก็บซิซาได้โดยง่าย เพราะมันจะแตกร่วงลงมาจากเปลือกหนามที่ห่อหุ้ม ไม่ต้องแกะ งัดให้เจ็บมือ

บริเวณโดยรอบต้นก่อ ยังมีต้นไม้อื่นขึ้นอยู่ทั่วไป มีไม้ยืนต้นจำพวก มะม่วง ลิ้นจี่ ต้นกระวาน พืชจำพวกหญ้า ขึ้นกระจัดกระจาย นอกจากนั้นยังมีเห็ดน้ำหมาก เห็ดระโงก งอกใต้ต้นซิซา เห็ดชนิดไหนกินได้ หรือกินไม่ได้ เด็กๆ มีวิธีสังเกตแบบง่ายๆ

ด.ช.ชัยยง แตงกระโทก หรือ น้องบาส บอกว่า "ต้องดูว่ามีร่องรอยหนอนกินมั้ยครับ ถ้ามีแสดงว่าปลอดภัย ไม่เมาแน่นอน หนอนกินได้ เราก็กินได้" พูดพลางน้องบาสก็เก็บเห็ดใส่ตะกร้ากลับบ้านด้วย

ด.ช.วนสัณฑ์ มาณะดี หรือ น้องแน็ก อธิบายเพิ่มเติมว่า "ซิซานี้ยังเป็นอาหารของกระรอกด้วยครับ มันจะชอบมากิน หลายๆ ลูกจะเห็นเป็นรอยกัดแทะ แสดงว่ากระรอกมากินครับ แบ่งกันกินคนด้วยกระรอกด้วย ที่อีกต้นมีรอยหมูป่ามาคุ้ยด้วยครับ"

เห็นได้ว่าป่า ธรรมชาติบ้านเขาเหล็กยังอุดมสมบูรณ์อยู่มาก เช่นนี้เองเด็กๆ และชาวบ้านจึงยังคงหาอยู่หากินกับป่า มีธรรมชาติเกื้อกูล สะท้อนความสัมพันธ์ การพึ่งพาระหว่างคน สัตว์ และป่า ตลอดจนเชื่อมโยงไปถึงการดูแลรักษาให้คงอยู่และยั่งยืน

ซิซาชนิดนี้กินสดได้โดยไม่ต้องคั่วให้สุก จืดๆ มันๆ เด็กๆ บอกว่าก็อร่อยไปอีกแบบ จึงสนุกกับการเก็บไปพลางกินไปพลาง แต่ถ้าจะกินให้อร่อยถูกใจต้องนำมาคั่ว เนื้อในของเมล็ดเป็นแป้ง สุกแล้วจึงหวานมันและกรอบอร่อยไม่แพ้เกาลัดเยาวราช

น้องแน็ก บอกว่า "ซิซาลูกเล็กคั่วง่าย สุกง่าย รสชาติหวานแต่แข็ง ส่วนลูกใหญ่สุกยาก รสชาติมันแต่จืดครับ"

น้องบาสแอบกระซิบว่า "ผมชอบกินลูกเล็กครับ มันสุกง่าย ได้กินเร็วด้วย"

เวลาแกะเปลือกเด็กๆ ใช้วิธีทุบด้วยมือขณะที่กำลังอุ่นๆ เพราะจะแตกออกง่าย ต้องค่อยๆ แกะ ค่อยๆ กิน ซิซาอุ่นๆ อร่อย มัน



ตามเด็กบ้านเขาเหล็กไปเก็บซิซา ของกินเล่นจากธรรมชาติ และความสนุก สนาน ทุ่งแสงตะวันเก็บภาพมาฝาก ตอน ซิซาหน้าฝน เสาร์นี้ 28 พ.ค. ช่อง 3 เวลา 06.25 น. www.payai.com


**----***
Credit : http://www.khaosod.co.th